Ngày 07/3/2024, TAND tỉnh Quảng Nam đã đưa ra xét xử phúc thẩm vụ kiện “Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và yêu cầu tuyên vô hiệu hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất” giữa:
- Nguyên đơn gồm: bà Nguyễn Thị T; địa chỉ: thôn Hòa Đông, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Ông Lê Anh D; địa chỉ: Xóm 2, thôn Thọ Bình, xã Tân Dân, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.
- Bị đơn gồm: ông Lê Minh N và bà Võ Thị N; cùng địa chỉ: thôn Đông Yên, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.
Vụ kiện được TAND huyện Núi Thành thụ lý giải quyết bằng Bản án sơ thẩm số 23/2023/DS-ST ngày 22/9/2023 tuyên xử: Đình chỉ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Nguyễn Thị T và ông Lê Anh D với bị đơn ông Lê Minh N và bà Võ Thị N về "Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất” đối với diện tích đất 108m² thừa số 45 tờ bản đồ số 10 (theo cơ sở dữ liệu thửa 376 tờ bản đồ số 28) tại thôn Hòa Đông, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam
Chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn ông Lê Minh N và bà Võ Thị N: tuyên vô hiệu Hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất (Giấy bán đất) ghi ngày 10/10/2001 giữa ông Lê Minh N, bà Võ Thị N với ông Lê Anh D, bà Nguyễn Thị T đối với diện tích đất 108m² thừa số 45 tờ bản đồ số 10 (theo cơ sở dữ liệu thừa 376 tờ bản đồ số 28) tại thôn Hòa Đông, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam,
Tạm giao cho ông Lê Minh N và bà Võ Thị N quản lý, sử dụng diện tích đất 108m2 thửa số 45 tờ bản đồ số 10 (theo cơ sở dữ liệu thừa 376 tờ bản đồ số 28) tại thôn Hòa Đông, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Việc ông N, bà N sử dụng diện tích đất này có hợp pháp hay không do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định (có sơ đồ, bản vẽ kèm theo).
Toàn cảnh phiên tòa
Buộc ông Lê Minh N, bà Võ Thị N trả lại cho bà Nguyễn Thị T, ông Lê Anh D, 11 chỉ vàng 24k (vàng ta) và giá trị của 01 cây trụ bê tông là 95.000 đồng.
Qua kiểm sát bản án và báo cáo của VKSND huyện Núi Thành, Phòng 9 VKSND tỉnh Quảng Nam đã đề xuất, Viện trưởng VKSND tỉnh Quảng Nam ban hành Quyết định kháng nghị số 29/QĐ-VKS-DS ngày 19/10/2023 đề nghị TAND tỉnh Quảng Nam hủy án sơ thẩm do vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, cụ thể:
Ngày 22/8/2022, bả Nguyễn Thị T có đơn xin rút đơn khởi kiện, đơn không có chữ ký và thông tin gì thể hiện việc ông Lê Anh D xin rút đơn khởi kiện, đồng ý hoặc xác nhận biết rõ việc rút đơn khởi kiện của bà T, Tòa án cấp sơ thẩm cũng không xác minh, làm rõ quyền định đoạt việc khởi kiện của ông Lê Anh D, nhưng ông Lê Anh D lại có đơn đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm tiếp tục giải quyết việc khởi kiện. Theo đó, Tòa án cấp sơ thâm đình chỉ giải quyết yêu cầu khởi kiện của ông Lê Anh D theo đơn xin rút yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị T không đảm bảo trình tự, thủ tục tố tụng, không có căn cứ pháp lý và không đúng quy định tại khoản 2 Điều 86 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết hậu quả của hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tuyên “vô hiệu” nhưng các nguyên đơn không có mặt tại phiên tòa. Hồ sơ vụ án không có chứng cứ thể hiện các nguyên đơn đã được Tòa án hướng dẫn, giải thích quyền yêu cầu giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu. Như vậy, Tòa án cấp sơ thẩm thực hiện không đúng nội dung hướng dẫn tại Công văn số 01/2017/GĐ - TANDTC ngày 07/4/2017 của Tòa án nhân dân Tối cao về giải đáp một số vẫn để nghiệp vụ, không giải quyết dứt điểm quyền lợi của các nguyên đơn khi xem xét yêu cầu khởi kiện của các bị đơn theo quy định Điều 131 Bộ luật Dân sự năm 2015, vi phạm quyền tự định đoạt của đương sự
Đ/c Nguyễn Quang Minh – Kiểm sát viên trung cấp kiểm sát hoạt động xét xử tại phiên tòa
Tại phiên tòa phúc thẩm, Kiểm sát viên tham xét xử vụ án đã bảo vệ quan điểm kháng nghị, thực hiện việc tranh tụng, hỏi đương sự làm rõ nội dụng liên quan đến kháng nghị; phát biểu quan điểm nêu những chứng cứ khẳng định cấp sơ thẩm giải quyết vụ kiện vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Trên cơ sở phát biểu của Kiểm sát viên, Hội đồng xét xử phúc thẩm đã chấp nhận kháng nghị của VKSND tỉnh Quảng Nam tuyên Bản án dân sự phúc thẩm số 25/2024/DS-PT ngày 07 tháng 3 năm 2024 hủy Bản án sơ thẩm số 23/2023/DS-ST ngày 22/9/2023, giao hồ sơ vụ án để TAND huyện Núi Thành thụ lý giải quyết lại vụ án theo quy định của pháp luật.
Phòng 9 VKSND tỉnh Quảng Nam